Het proces

Het begint allemaal met de keuze van klei. Momenteel werk ik met drie verschillende soorten klei.

Een wit bakkende steengoedklei en een wit bakkende steengoedklei met spikkels en weinig chamotte. En een zwart bakkende klei met veel chamotte. Er zijn nog ontzettend veel meer verschillende soorten.

Chamotte in klei zorgt voor de stevigheid van de klei. Hoe meer chamotte, hoe meer stevigheid en dus groter je je beelden op kunt bouwen.

Chamotte zijn een soort fijngemalen steentjes (officieel "meel") in de klei. Je kunt je misschien voorstellen dat draaien met klei met veel chamotte niet heel fijn is voor je handen. Daarom wordt voor draaiklei meestal gekozen voor klei met weinig chamotte. Als je een goede scrubbeurt nodig hebt voor je handen, kun je ook draaien met veel chamotte. :-)

Mijn werk wissel ik af met draaien en handvormen. Momenteel ligt mijn focus bij handvormen omdat ik houd van de onvoorspelbare vormen die ontstaan bij deze techniek. Met draaiwerk krijg je vooral rechte en symmetrische vormen.

Als het werk gemaakt is, moet het goed drogen. Als er nog vocht in klei zit als deze gebakken wordt, kan het werk kapot gaan. Sommige werken moeten een paar weken drogen. Soms hoeft het maar een paar dagen te drogen.

Dat is afhankelijk van het soort werk en de omgeving. In een droge ruimte droogt het werk vanzelfsprekend sneller. Toch is dit niet altijd goed. Sommige vormen moeten juist langzaam drogen om breuk te voorkomen. Dan kan het zijn dat het eerst een paar dagen onder plastic moet drogen om het proces te vertragen.

Als de klei goed droog is kan het voor de eerste keer gebakken worden op 1000 graden. Het hele proces van bakken en afkoelen duurt 1 dag. Daarna is de klei aardewerk geworden. Het is dan nog poreus genoeg om glazuur op te nemen, maar nog niet waterdicht.

Het glazuur moet goed afgestemd worden op de klei. Als dit niet gebeurt, kan er van alles mis gaan, of je krijgt mooie onverwachte verrassingen ;-) Persoonlijk vind ik dat laatste wel leuk, dus experimenteer ik soms met opzet. Bijvoorbeeld door aardewerkglazuur op steengoedtemperatuur te gebruiken. Gewoon omdat ik soms een beetje eigenwijs ben...

Als het werk geglazuurd is, gaat het in de glazuurstook tot 1220 graden. Dit duurt ook 1 dag. Daarna is het aardewerk in steengoed veranderd en zo goed als waterdicht.

De klei wordt waterdicht door de hoge stooktemperatuur. Niet door het opbrengen van glazuur zoals veel mensen denken. De klei waar ik mee werk sintert dicht vanaf 1200 graden.

Dus ook zonder glazuur kan een werk waterdicht gemaakt worden. Dan neemt de klei niet tot nauwelijks meer vocht op, en kun je het bijvoorbeeld buiten zetten met vorst.